Ton van Balkom over cognitieve therapie
Angst heeft een signaalfunctie. Het waarschuwt je voor gevaar. Maar bij sommige mensen is de signaalfunctie ontregeld. Ze zijn angstig zonder reële aanleiding. Als dit je leven dusdanig beïnvloedt en het beperkt je in je dagelijkse leven, spreek je van een angststoornis. Praat erover, want een angststoornis ís te behandelen. Eén van de behandelingen is cognitieve gedragstherapie.
Ton van Balkom, hoogleraar psychiatrie aan het VU Medisch Centrum én werkzaam op de polikliniek angst- en dwangstoornissen van GGZinGeest, ziet iedere dag patiënten met angst- en paniekklachten.
“Angst is heel normaal. Maar als je bijvoorbeeld angstig wordt van een vuil aanrecht, omdat je bang bent voor de bacteriën die op het aanrecht zitten, is dat geen normale angstreactie. Patiënten weten dit vaak ook, maar ze hebben hun angstgedachten zo vaak herhaald, dat ze als het ware uit de spiraal van angstgedachten moeten worden gehaald. Dat kan onder andere met cognitieve gedragstherapie; een combinatie van cognitieve therapie en gedragstherapie.
Bij cognitieve therapie wordt de patiënt uitgedaagd om zijn of haar gedachten ter discussie te stellen. Klopt het wel wat ik denk? Waarom denk ik dat? Hoe groot is de kans dat ik inderdaad overlijd aan de bacteriën die hier op het aanrecht zitten? Door dit helemaal door te denken, samen met de behandelaar, komt de patiënt er uiteindelijk achter dat ze de kans op een naar gevolg van de angstgedachten sterk overschatten. Ze leren zelf hun angstgedachten te normaliseren, waardoor de angstreactie zal verminderen.
Bij gedragstherapie wordt iemand aangezet om datgene te doen wat hij/zij niet meer durft en is gaan vermijden. Dat vinden mensen vaak griezelig en durven ze in eerste instantie niet, maar als ze zich dan toch in een angstwekkende situatie gaan begeven, merken ze dat hun angstreactie afneemt, waardoor het vermijdingsgedrag minder wordt. En dat ze hiermee hun actieradius uitbreiden. Ze durven weer díe dingen te doen die ze eerder deden, maar zijn gaan vermijden door hun angstklachten."
Neem je angstklachten serieus
"Heb jij last van angstklachten? Praat erover met de mensen die je vertrouwt. Blijven de klachten bestaan? Ga dan naar de huisarts. Ook al denk je dat het vermijden van bepaalde angstaanjagende situaties helpt en je een beter gevoel geeft, je angstklachten verdwijnen er niet door. Dus stop met vermijden en zoek hulp bij je huisarts.”
- Bekijk ook eens de zorgstandaard angstklachten en angststoornissen. Het geeft aanwijzingen voor de diagnose en behandeling van angststoornissen.
